Το ιστορικό της ίδρυσης του Νικηφορείου γυμνασίου Καλύμνου
H ίδρυση στις αρχές του 20 ου αιώνα , του Νικηφορείου γυμνασίου Καλύμνου υπήρξε αναμφίβολα Σημαντικό γεγονός στην εκπαιδευτική ιστορία της τουρκοκρατούμενης Καλύμνου .
Συντελέστηκε κατά κύριο λόγο χάρη στη γενναιόδωρη προσφορά του αειμνήστου Αρχιμ. Νικηφόρου Σ. Ζερβού, ο οποίος το 1905 διέθεσε το απαραίτητο χρηματικό ποσό, για την ίδρυση του Νικηφορείου Γυμνασίου» ή αλλιώς της «Νικηφορείου Ελληνικής Σχολής» όπως ακριβώς τιτλοφορείται στην προμετωπίδα του Διδακτηρίου.
Ο βασικός σκοπός της σχολής ήταν η καλλιέργεια των Ελληνικών Γραμμάτων και γενικά η προαγωγή της Ελληνοχριστιανικής Παιδείας, στη γενέτειρα του Κάλυμνο.
Η ανέγερση του «ΝΙΚΗΦΟΡΕΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ» παρά το γεγονός ότι μετά τον θάνατο του Αρχιμανδρίτη Νικηφόρου Ζερβού, παρατηρήθηκε μια μικρή καθυστέρηση, αποπερατώθηκε την 20η Δεκεμβρίου 1906. Ωστόσο τα επίσημα εγκαίνια του Νικηφορείου Γυμνασίου Καλύμνου έγιναν με επισημότητα την 30η Ιανουαρίου 1907, ανήμερα της μεγάλης εορτής των Τριών Ιεραρχών και των Ελληνικών Γραμμάτων, από τον αείμνηστο Μητροπολίτη Λέρου και Καλύμνου Γερμανό Θεοτοκά, συμπαραστατούμενο από τον Ιερό Κλήρο.
Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθησαν οι Δημογέροντες, τα Μέλη του Δημογεροντιακού Συμβουλίου και της Εφορείας Σχολών, οι Εκπαιδευτικοί με επικεφαλής τον Σχολάρχη της Καλύμνου Νικόλαο Καλαβρό, οι μαθητές και οι μαθήτριες των Δημοτικών Σχολείων, οι συγγενείς του αειμνήστου Αρχιμ. Νικηφόρου Ζερβού και πλήθος λαού από την Πόθια και τη Χώρα.
Τον εναρκτήριο λόγο στον αγιασμό των εγκαινίων επιμελήθηκε και εκφώνησε ο Σχολάρχης του νησιού κ. Νικόλαος Καλαβρός. Η εορτή της Σχολής ορίστηκε η 26η Οκτωβρίου, εκάστου έτους, ήτοι η ημέρα καθ’ ην ετέθη ο θεμέλιος λίθος της Σχολής.
Μετά τα εγκαίνια το «ΝΙΚΗΦΟΡΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΥΜΝΟΥ» σαν τηλαυγής γαλάζιος φάρος άρχισε να φωτίζει τις καρδιές των σκλαβωμένων Ελληνοπαίδων της Καλύμνου και των γειτονικών νήσων κυρίως του βορειοδωδεκανησιακού συμπλέγματος.
πηγή: Πρεσβυτέρου Γεωργίου Δρ. Χαραμαντά “Το χρονικό της ίδρυσης του Νικηφορείου γυμνασίου Καλύμνου”
Βιογραφικό του Νικηφόρου Ζερβού
Ο Ιδρυτής του Νικηφορείου Γυμνασίου Καλύμνου, (και Μέγας Ευεργέτης) Αρχιμανδρίτης Νικηφόρος Ζερβός κατά κόσμο Νικόλαος του Σακελλαρίου και της Θεμελίνας το γένος Καβάσιλα, γεννήθηκε στην Κάλυμνο την 26η Οκτωβρίου του 1848. Το 1866 σε ηλικία μόλις 18 ετών χειροτονήθηκε Διάκονος κατά πάσα πιθανότητα από τον Επίσκοπο Λέρνης Ιγνάτιο τον Γ’ (1863-1870).
Στη συνέχεια σπούδασε στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης από την οποία απεφοίτησε Αριστούχος το 1876 αφού υπέβαλε εναίσιμη διατριβή με τον τίτλο «Ότι το ορθόδοξον και κύρος έχον βάπτισμα έστι το τρισί καταδύσεσι και ισαρίθμοις αναδύσεσι τελούμενον». Μετά τις σπουδές του χρημάτισε για ένα έτος Αρχιδιάκονος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης και μετέπειτα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ του Γ’ .
Το 1877 μετέβει στην Αλεξάνδρεια. Το ίδιο έτος χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Καϊρου με εντολή του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρονίου του Δ’ (1870-1889) από τον βοηθό Επίσκοπο Ξανθουπόλεως Ιγνάτιο. Στη συνέχεια τοποθετήθηκε Εφημέριος του Ιερού Ναού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αλεξανδρείας, και καθηγητής των Θρησκευτικών. Στη χρονική περίοδο 1880-1883 χρημάτισε Πρωτοσύγγελος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας.
Το 1883 διορίστηκε εφημέριος της Ελληνικής Κοινότητας του Λίβερπουλ, όπου υπηρέτησε μέχρι το 1903 οπότε παραιτήθηκε για λόγους υγείας. Από τα Πατριαρχεία Κωνσταντινουπόλεως και Αλεξανδρείας προτάθηκε για μητροπολίτης, αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά ν’ αναλάβει επισκοπικό θρόνο.
Μετά την επιστροφή του από την Αγγλία εγκαταστάθηκε μόνιμα στην γενέτειρα του Κάλυμνο και αφοσιώθηκε στο έργο της Ανέγερσης εκ θεμελίων (με δικές του δαπάνες) του Νικηφορείου Γυμνασίου Καλύμνου, ξεχωριστό όνειρο και έργο ζωής γι’ αυτόν . Απεβίωσε στην Κάλυμνο την 12 Μαϊου 1906 σε ηλικία 58 ετών.
Κηδεύτηκε πάνδημα την επομένη 13 Μαϊου 1906 στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού. Στη κηδεία του «προέστησαν» οι μητροπολίτες Λέρου και Καλύμνου Γερμανός Θεοτοκάς και Κώου Ιωακείμ Βαξεβανίδης. Τάφηκε στον περίβολο του Νικηφορείου Γυμνασίου, όπου μέχρι σήμερα βρίσκεται ο τάφος του.