Η εφημερία αφορά την επιτήρηση των μαθητών κατά τη διάρκεια της προσέλευσης και της αποχώρησής τους από το σχολείο, την ώρα των διαλειμμάτων, τη μέριμνα για την προστασία και τη σωματική τους ακεραιότητα, τον έλεγχο καθαριότητας των σχολικών χώρων και οτιδήποτε έχει σχέση με την υγιεινή και την ασφάλεια των μαθητών (παρ. 1, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Χρόνος προσέλευσης των εφημερευόντων
«Ο χρόνος προσέλευσης των εφημερευόντων, που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των δεκαπέντε (15) λεπτών πριν την έναρξη των μαθημάτων, καθώς και ο χρόνος αναχώρησής τους». ( ΠΔ 201/1998 (Άρθρο 13, παράγραφος 2α)
Η οργάνωση της εφημερίας στο σχολείο συμπεριλαμβάνεται σε πρακτικό του Συλλόγου Διδασκόντων στο οποίο ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν τους σχολικούς χώρους που επιτηρούνται, τον αριθμό των εφημερευόντων εκπαιδευτικών, τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητές τους, την εφημερία κατά τη διάρκεια του ολοήμερου προγράμματος ή όταν επικρατούν δυσμενείς καιρικές συνθήκες (παρ. 2, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Για τον ορισμό του αριθμού των εφημερευόντων εκπαιδευτικών λαμβάνονται υπόψη η οργανικότητα του σχολείου, ο αριθμός των μαθητών, η έκταση και η ιδιομορφία του σχολικού χώρου και εν γένει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σχολείου (παρ. 2, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Οι εφημερεύοντες και το πρόγραμμα των εφημεριών ορίζονται στην αρχή του σχολικού έτους με πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων (παρ. 3, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Η κατάρτιση του προγράμματος των εφημεριών, γίνεται με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων ύστερα από πρόταση του Διευθυντή του σχολείου ή του Υποδιευθυντή, ο οποίος και έχει την εποπτεία της εφημερίας σε όλη τη διάρκεια του διδακτικού έτους (παρ. 3, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Το πρόγραμμα των εφημεριών αναρτάται στον πίνακα ανακοινώσεων του εκπαιδευτικού προσωπικού (παρ. 3, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Το πρόγραμμα των εφημεριών υποβάλλεται στον Προϊστάμενο εκπαιδευτικών θεμάτων όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 23, ν. 4559/2018 (ΦΕΚ142Α) μαζί με το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου (παρ. 3, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Η εφημερία δεν ανήκει στις υποχρεωτικές εξωδιδακτικές υπηρεσίες που προβλέπονται στην παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985(Α ́ 167) και από την υποχρέωση άσκησής της απαλλάσσονται μόνο ο Διευθυντής καθώς και ο Υποδιευθυντής (άρθρο 12, παρ. 4 Π.Δ. 79/2017 ΦΕΚ 109Α).
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, μπορεί να απαλλαγεί εκπαιδευτικός από την εφημερία, όταν διαπιστώνεται ότι συντρέχει λόγος που δικαιολογεί την αδυναμία εκτέλεσης των καθηκόντων αυτών εκ μέρους του εκπαιδευτικού.
Καθήκοντα εφημερίας δεν ανατίθενται σε εκπαιδευτικούς που διδάσκουν σε τρία και περισσότερα σχολεία, όταν τουλάχιστον το ένα από αυτά λειτουργεί σε χωριστό κτίριο. Τα συστεγαζόμενα σχολεία αναφορικά με την αρμοδιότητα της εφημερίας θεωρούνται ως ένα σχολείο. (παρ. 4, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α) και(παρ. 6, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Έκτακτη αντικατάσταση ή αναπλήρωση εφημερεύοντος εκπαιδευτικού και αλλαγή της ημέρας εφημερίας γίνεται μόνο από τον Διευθυντή ή τον Υποδιευθυντή του σχολείου (παρ. 5, άρθρο 12, Π.Δ. 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Οποιαδήποτε αντικατάσταση, αναπλήρωση και αλλαγή εφημερίας τεκμηριώνεται και καταγράφεται στο Ημερολόγιο Σχολικής Ζωής (παρ. 5, άρθρο 12, Π.Δ. 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Οι εκπαιδευτικοί που συμπληρώνουν το ωράριό τους σε δύο (2) σχολεία κάνουν εφημερία μόνο στο ένα, σε αυτό στο οποίο διδάσκουν περισσότερες ώρες (παρ. 6, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).Θυμίζω εδώ ότι το ΠΔ 201/1998 όριζε ότι «οι εκπαιδευτικοί που συμπληρώνουν το ωράριό τους σε δύο (2) σχολεία κάνουν εφημερία μόνο στο ένα, σε αυτό που είναι οργανικά τοποθετημένοι.
Τα συστεγαζόμενα σχολεία αναφορικά με την αρμοδιότητα της εφημερίας θεωρούνται ως ένα σχολείο και ως εκ τούτου εκπαιδευτικοί που συμπληρώνουν το διδακτικό τους ωράριο σε τρία σχολεία, εκ των οποίων τα δυο είναι συστεγαζόμενα, δεν απαλλάσσονται της αρμοδιότητας της εφημερίας. Ομοίως, όταν τα σχολεία συμπλήρωσης διδακτικού ωραρίου είναι τέσσερα και ανά δυο είναι συστεγαζόμενα (παρ. 6, άρθρο 12, ΠΔ 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Υπεύθυνος για την επιτήρηση των μαθητών κατά τη διάρκεια της διδακτικής ώρας είναι ο εκπαιδευτικός που διδάσκει τη συγκεκριμένη ώρα. Ο εκπαιδευτικός εισέρχεται στην αίθουσα μαζί με τους μαθητές και μετά το τέλος του μαθήματος εξέρχεται από αυτή όταν έχουν αποχωρήσει όλοι οι μαθητές, συνοδεύοντας τους μαθητές στο προαύλιο (παρ. 9, άρθρο 12, Π.Δ. 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Η αποχώρηση των μαθητών πραγματοποιείται με τη λήξη του διδακτικού ωραρίου της τάξης. Αποχώρηση μαθητή από το σχολείο πριν τη λήξη του διδακτικού ωραρίου γίνεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια του (ενημέρωση και σύμφωνη γνώμη γονέων ή κηδεμόνων, εξασφάλιση συνοδείας μαθητών με ευθύνη των γονέων) (παρ. 10, άρθρο 12, Π.Δ. 79/2017, ΦΕΚ 109Α).
Εφημερία των Εκπαιδευτικών των Τμημάτων Ένταξης
Ο/η εκπαιδευτικός του Τ.Ε ως μέλος της ΕΔΕΑΥ, δεν απαλλάσσεται από τις εφημερίες ή άλλα διοικητικά καθήκοντα στην σχολική μονάδα του, παρά μόνο αν παρεμποδίζεται το έργο του στην ΕΔΕΑΥ και μόνο μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Συλλόγου Διδασκόντων και του Διευθυντή /ντριας της σχολικής μονάδας.
Ως εκ τούτου δεν προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία η απαλλαγή από την υποχρέωση των εφημεριών των εκπαιδευτικών των Τμημάτων Ένταξης.(Έγγραφο- απάντηση της Γενικής Διεύθυνσης Σπουδών Π.Ε. και Δ.Ε./Διεύθυνση Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης – Τμήμα Α ύστερα από σχετικά ερωτήματα που υποβλήθηκαν με ημερομηνία 07/02/2018 και τίτλο «Απαλλαγή από εφημερία»).